Kiermasz Bożonarodzeniowy w Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie – tradycja i magia świąt
Węgorzewo / 00:00
Koniec II wojny światowej był dla Mazur czasem dramatycznych przemian. Wioski ukryte w gęstwinach Puszczy Piskiej, przez wieki stanowiące enklawy życia codziennego, w krótkim czasie zniknęły z mapy. Strach przed Armią Czerwoną, ewakuacje i ucieczki mieszkańców sprawiły, że wiele osad opustoszało. Pozostawione bez opieki domy i gospodarstwa stały się łatwym łupem dla żołnierzy radzieckich, a później szabrowników. Aby zatrzeć ślady grabieży, budynki często podpalano. W efekcie całe miejscowości przestały istnieć, a ich ślady dziś można odnaleźć jedynie w postaci ruin, fundamentów czy zapomnianych cmentarzy.
Wioski na Mazurach, które zniknęły z krajobrazu
Lista miejscowości, które w tamtym czasie zniknęły z krajobrazu Puszczy Piskiej, jest długa i poruszająca. Wśród nich znalazły się: Sowiróg, Piskorzewo, Lipa Tylnia, Lipa Przednia, Przerośl, Nowidział, Pogobie Przednie, Szast, Wądołek, Nowy Wądołek, Grodzia, Zimna, Wolisko Duże i Wolisko Małe, Dłutowo, Paski Duże i Paski Małe, Ruda, Dziadowo, Wilki, Niedźwiedzie, Zagon.
Każda z tych osad miała swoją historię, mieszkańców, tradycje i codzienność. Dziś pozostały po nich jedynie fragmenty – resztki fundamentów, rozsypujące się cegły, porośnięte mchem nagrobki.
Szlak zaginionych wiosek Puszczy Piskiej
Aby ocalić pamięć o tych miejscach, powstał „Szlak zaginionych wiosek Puszczy Piskiej” – wyjątkowa trasa turystyczna i edukacyjna, która prowadzi przez miejsca dawnych osad. Szlak ma charakter pieszy i rowerowy, a jego przebieg został tak zaplanowany, aby umożliwić odwiedzającym dotarcie do najważniejszych punktów pamięci.
Podążając szlakiem, można zobaczyć: resztki fundamentów i ruin dawnych domów, które świadczą o życiu codziennym mieszkańców; zapomniane cmentarze z nagrobkami porośniętymi mchem, będące świadectwem dawnych społeczności; kapliczki i krzyże przydrożne, które przetrwały mimo upływu czasu; miejsca, gdzie natura całkowicie przejęła przestrzeń po człowieku – lasy, łąki i jeziora, które dziś kryją historię w ciszy.
Szlak rozpoczyna się w okolicach wsi Karwik, położonej niedaleko Pisza, i wiedzie przez centralną część Puszczy Piskiej w kierunku jeziora Pogubie. To właśnie tutaj, wśród gęstych lasów i rozległych mokradeł, można odnaleźć ślady dawnych miejscowości, które zniknęły w dramatycznych okolicznościach końca II wojny światowej.
Pierwszym ważnym punktem na trasie są ruiny osady Wądołek, gdzie zachowały się fragmenty fundamentów i pozostałości po hucie żelaza, jednej z największych w Prusach Wschodnich. Dalej szlak prowadzi przez miejsca dawnych wsi Szast, Sowiróg, Piskorzewo, Przerośl i Nowidział, aż do Pogobia Przedniego. Wędrując przez te tereny, można dostrzec resztki zabudowań, porośnięte mchem cegły, a także zapomniane cmentarze, które są jedynym świadectwem życia dawnych mieszkańców.
Centralna część szlaku wiedzie w okolice jeziora Pogubie Wielkie, gdzie natura całkowicie przejęła przestrzeń po człowieku. Cisza i melancholia tego miejsca sprawiają, że wędrujący mogą poczuć atmosferę dawnych czasów i wyobrazić sobie codzienność ludzi, którzy tu mieszkali. Trasa prowadzi dalej przez miejsca, gdzie niegdyś znajdowały się wsie Lipa Tylnia i Lipa Przednia, Zimna, Wolisko Duże i Wolisko Małe, Dłutowo, Paski Duże i Paski Małe, Ruda, Dziadowo, Wilki, Niedźwiedzie oraz Zagon. Szlak liczy około sześćdziesięciu kilometrów i można go pokonać pieszo lub rowerem.
Wędrując przez puszczę, wśród ruin i zapomnianych cmentarzy, można zrozumieć, jak wojna zmieniła oblicze całych Mazur i jak ważne jest pielęgnowanie pamięci o miejscach, które zniknęły, ale wciąż żyją w świadomości kolejnych pokoleń.
Szlak ma nie tylko wymiar turystyczny, ale przede wszystkim edukacyjny i pamięciowy. Przypomina o dramatycznych losach mieszkańców Mazur, którzy musieli opuścić swoje domy, oraz o konsekwencjach wojny, która zmieniła oblicze całych regionów.
Serwis mazury24.eu nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy i opinii. Prosimy o zamieszczanie komentarzy dotyczących danej tematyki dyskusji. Wpisy niezwiązane z tematem, wulgarne, obraźliwe, naruszające prawo będą usuwane.